DIGITAL SANSKRIT CLASS (संस्कृत शिक्षणम्) एक ऐसी श्रृंखला है जिसमें छात्र घर बैठे मनोरंजन के साथ अध्ययन कर सकते हैँ|
इस वीडियो में कक्षा 7 के पाठ 3 है|
NCERT Solutions for Class 7 Sanskrit
Ruchira Chapter 3 स्वावलम्बनम्
Textbook Questions and Answers
प्रश्न: 1.
उच्चारणं कुरुत- (उच्चारण कीजिए- Pronounce these.)
उत्तराणि:
छात्र ध्यानपूर्वक उच्चारण करें।
प्रश्न: 2.
अधोलिखितानां प्रश्नानामुत्तराणि लिखत-
(निम्नलिखित प्रश्नों के उत्तर लिखिए- Write the answers of questions given below.)
(क) कस्य भवने सर्वविधानि सुखसाधनानि आसन् ?
उत्तरम्:
श्रीकण्ठस्य भवने सर्वविधानि सुखसाधनानि सन्ति ।
(ख) कस्य गृहे कोऽपि भृत्यः नास्ति?
उत्तरम्:
कृष्णमूर्तेः गृहे कोऽपि भृत्यः नास्ति।
(ग) श्रीकण्ठस्य आतिथ्यम् के अकुर्वन् ?
उत्तरम्::
श्रीकण्ठस्य आतिथ्यम् कृष्णमूर्तिः तस्य माता-पिता च अकुर्वन्।
(घ) सर्वदा कुत्र सुखम्?
उत्तरम्::
सर्वदा स्वावलम्बने एव सुखम्।।
(ङ) श्रीकण्ठः कृष्णमूर्तेः गृहं कदा अगच्छत् ?
उत्तरम्:
श्रीकण्ठः प्रातः नववादने कृष्णमूर्तेः गृहम् अगच्छत्।
(च) कृष्णमूर्तेः कति कर्मकराः सन्ति?
उत्तरम्:
कृष्णमूर्ते: अष्टौ कर्मकराः सन्ति।
प्रश्न: 3.
चित्राणि गणयित्वा तदने संख्यावाचकशब्दं लिखत। (पाठ्यपुस्तक में दिए हुए चित्रों को गिनकर उनके आगे संख्यावाचक शब्द लिखिए।
Write in words the number of objects in Front of each picture in Sanskrit.)
उत्तरम्:
1. अष्टादश 2. पञ्चदश
3. चतुर्विंशतिः 4. एकविंशतिः
5. षट्त्रिंशत्, 6. त्रयस्त्रिंशत्।
प्रश्न: 4.
मञ्जूषातः अङ्कानां कृते पदानि चिनुत- (मञ्जूषा में से अंकों के लिए संस्कृत शब्द चुनिए- Choose the Sanskrit words for digits from the box.)
चत्वारिंशत्, सप्तविंशतिः, एकत्रिंशत्, पञ्चाशत् , अष्टाविंशतिः, त्रिंशत् , चतुर्विंशतिः ।
28. ……………..
24. ……………..
30. ……………..
40 ……………..
27 …………..
50 …………..
31 ……………
उत्तरम्:
28 अष्टाविंशतिः
24 चतुर्विंशतिः
30 त्रिंशत्
40 चत्वारिंशत्
27 सप्तविंशतिः
50 पञ्चाशत्
31 एकत्रिंशत्
प्रश्नः 5.
चित्रं दृष्ट्वा मञ्जूषातः पदानि च प्रयुज्य वाक्यानि रचयत- (चित्र को देखकर और मञ्जूषा से शब्दों का प्रयोग करके वाक्य बनाइए- See the picture and make sentences with the help of words from the box.)
कृषकाः, कृषकौ, एते, धान्यम्, एषः, कृषकः, एतौ, क्षेत्रम्, कर्षति, कुरुतः, खननकार्यम्, रोपयन्ति |
1. ………………………………………
2. ………………………………………
3. ………………………………………
उत्तरम्:
1. एषः कृषक: क्षेत्रम् कर्षति।
2. एतौ कृषकौ खननकार्यम् कुरुतः ।
3. एते कृषकाः धान्यम् रोपयन्ति।
प्रश्नः 6.
अधोलिखितान् समयवाचकान् अङ्कान् पदेषु लिखत- (निम्नलिखित समयवाचक अंकों को शब्दों में लिकिए (Write in words the following figures indicating time.)
उत्तराणि:
प्रश्न: 7.
मञ्जूषातः पदानि चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत- (मञ्जूषा से शब्दों को चुनकर रिक्त-स्थानों की पूर्ति कीजिए।) (Fill in the blanks by choosing suitable words from the box.)
षड्, त्रिंशत्, एकत्रिंशत्, द्वौ, द्वादश, अष्टाविंशतिः |
(क) …………… ऋतवः भवन्ति।
उत्तरम्:
षड्,
(ख) मासाः … …. भवन्ति ।
उत्तरम्:
द्वादश,
(ग) एकस्मिन् मासे………………. अथवा………………. दिवसाः भवन्ति।
उत्तरम्:
त्रिंशत्, एकत्रिंशत्,
(घ) फरवरी मासे सामान्यतः………दिनानि भवन्ति ।
उत्तरम्:
अष्टाविंशतिः,
(ङ) मम शरीरे…………हस्तौ स्तः।
उत्तरम्:
द्वौ।
