.

SBSE BEST BLOG

LEARN SANSKRIT । YOG & MEDITATION । MOTIVATIONAL STORIES । STUDY MATERIAL । QUIZ AND MORE...

Translate

 

ERT Solutions for Class 7 Hindi Chapter  рдЕрдкूрд░्рд╡ рдЕрдиुрднрд╡

рд╣िрди्рджी (рд╡рд╕ंрдд)
рдХрдХ्рд╖ा - 7
рдЕрдз्рдпाрдп - 7

рдЕрдкूрд░्рд╡ рдЕрдиुрднрд╡

рдкाрда्рдпрдкुрд╕्рддрдХ рдХे рдк्рд░рд╢्рди-рдЕрдн्рдпाрд╕

рдкाрда рд╕े
рдк्рд░рд╢्рди 1.
рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХो рдЕрдкрдиे рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़ाрдиे рдХे рд▓िрдП рддोрдд्рддो-рдЪाрди рдиे рдЕрдердХ рдк्рд░рдпाрд╕ рдХ्рдпों рдХिрдпा? рд▓िрдЦिрдП।

рдЙрдд्рддрд░-
рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рддोрдд्рддो-рдЪाрди рдХा рдк्рд░िрдп рдоिрдд्рд░ рдеा। рд╡рд╣ рдкोрд▓िрдпोрдЧ्рд░рд╕्рдд рдеा, рдЗрд╕рд▓िрдП рд╡рд╣ рдкेрдб़ рдкрд░ рдирд╣ीं рдЪрдв़ рд╕рдХрддा рдеा, рдЬрдмрдХि рдЬाрдкाрди рдХे рд╢рд╣рд░ рддोрдоोрдП рдоें рд╣рд░ рдмрдЪ्рдЪे рдХा рдПрдХ рдиिрдЬी рдкेрдб़ рдеा, рд▓ेрдХिрди рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдиे рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдЕрдкंрдЧрддा рдХे рдХाрд░рдг рдХिрд╕ी рдкेрдб़ рдХो рдиिрдЬी рдирд╣ीं рдмрдиाрдпा рдеा। рддोрдд्рддो-рдЪाрди рдХी рдЕрдкрдиी рдЗрдЪ्рдЫा рдеी рдХि рд╡рд╣ рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХो рдЕрдкрдиे рдкेрдб़ рдкрд░ рдЖрдоंрдд्рд░िрдд рдХрд░ рджुрдиिрдпा рдХी рд╕ाрд░ी рдЪीрдЬें рджिрдЦाрдП। рдпрд╣ी рдХाрд░рдг рдеा рдХि рдЙрд╕рдиे рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХो рдЕрдкрдиे рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़ाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдердХ рдк्рд░рдпाрд╕ рдХिрдпा।

рдк्рд░рд╢्рди 2.
рджृрдв़ рдиिрд╢्рдЪрдп рдФрд░ рдЕрдердХ рдкрд░िрд╢्рд░рдо рд╕े рд╕рдлрд▓рддा рдкाрдиे рдХे рдмाрдж рддोрдд्рддो-рдЪाрди рдФрд░ рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХो рдЕрдкूрд░्рд╡ рдЕрдиुрднрд╡ рдоिрд▓ा, рдЗрди рджोрдиों рдХे рдЕрдкूрд░्рд╡ рдЕрдиुрднрд╡ рдХुрдЫ рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рдеे। рджोрдиों рдоें рдХ्рдпा рдЕंрддрд░ рд░рд╣े? рд▓िрдЦिрдП।
 
рдЙрдд्рддрд░
рджृрдв़ рдиिрд╢्рдЪрдп рдФрд░ рдЕрдердХ рдкрд░िрд╢्рд░рдо рд╕े рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़рдиे рдХी рд╕рдлрд▓рддा рдкाрдиे рдХे рдмाрдж рддोрдд्рддो-рдЪाрди рдФрд░ рдпाрд╕ुрдХीрдЪाрди рдХो рдЕрдкूрд░्рд╡ рдЕрдиुрднрд╡ рдоिрд▓ा। рдЗрди рджोрдиों рдХे рдЕрдкूрд░्рд╡ рдЕрдиुрднрд╡ рдХा рдЕंрддрд░ рдиिрдо्рди рд░ूрдк рдоें рдХрд╣ рд╕рдХрддे рд╣ैं-

рддोрдд्рддो-рдЪाрди-рддोрдд्рддो-рдЪाрди рд╕्рд╡рдпं рддो рд░ोрдЬ़ рд╣ी рдЕрдкрдиे рдиिрдЬी рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़рддी рдеी। рд▓ेрдХिрди рдкोрд▓िрдпो рд╕े рдЧ्рд░рд╕्рдд рдЕрдкрдиे рдоिрдд्рд░ рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХो рдкेрдб़ рдХी рдж्рд╡िрд╢ाрдЦा рддрдХ рдкрд╣ुँрдЪाрдиे рд╕े рдЙрд╕े рдЕрдкूрд░्рд╡ рдЖрдд्рдо-рд╕ंрддुрд╖्рдЯि рд╡ рдЦुрд╢ी рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдИ рдХ्рдпोंрдХि рдЙрд╕рдХे рдЗрд╕ рдЬोрдЦिрдо рднрд░े рдХाрд░्рдп рд╕े рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХो рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рдк्рд░рд╕рди्рдирддा рдоिрд▓ी। рдоिрдд्рд░ рдХो рдк्рд░рд╕рди्рди рдХрд░рдиे рдоें рд╣ी рд╡рд╣ рдк्рд░рд╕рди्рди рдеी।

рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди-рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХो рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़рдХрд░ рдЕрдкूрд░्рд╡ рдЦुрд╢ी рдоिрд▓ी। рдЙрд╕рдХे рдорди рдХी рдЪाрд╣ рдкूрд░ी рд╣ो рдЧрдИ। рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़рдиा рддो рджूрд░ рд╡рд╣ рддो рдиिрдЬी рдкेрдб़ рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рднी рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рд░ूрдк рд╕े рд╕рдХ्рд╖рдо рди рдеा। рдЙрд╕े рдРрд╕ा рд╕ुрдЦ рдкрд╣рд▓े рдХрднी рди рдоिрд▓ा рдеा।

рдк्рд░рд╢्рди 3.

рдкाрда рдоें рдЦोрдЬрдХрд░ рджेрдЦिрдП-рдХрдм рд╕ूрд░рдЬ рдХा рддाрдк рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдФрд░ рддोрдд्рддो-рдЪाрди рдкрд░ рдкрдб़ рд░рд╣ा рдеा, рд╡े рджोрдиों рдкрд╕ीрдиे рд╕े рддрд░рдмрддрд░ рд╣ो рд░рд╣े рдеे рдФрд░ рдХрдм рдмाрджрд▓ рдХा рдПрдХ рдЯुрдХрдб़ा рдЙрди्рд╣ें рдЫाрдпा рджेрдХрд░ рдХрдб़рдХрддी рдзूрдк рд╕े рдмрдЪाрдиे рд▓рдЧा рдеा। рдЖрдкрдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдкрд░िрд╕्рдеिрддि рдХे рдмрджрд▓рдиे рдХा рдХाрд░рдг рдХ्рдпा рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै?

рдЙрдд्рддрд░-
рдкрд╣рд▓ी рд╕ीрдв़ी рд╕े рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХा рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़рдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдЬрдм рдЕрд╕рдлрд▓ рд╣ो рдЬाрддा рд╣ै рддो рддोрдд्рддो-рдЪाрди рддिрдкाрдИ-рд╕ीрдвी рдЦींрдЪрдХрд░ рд▓ाрдИ। рдЕрдкрдиे рдЕрдердХ рдк्рд░рдпाрд╕ рд╕े рдЙрд╕े рдКрдкрд░ рдЪрдв़ाрдиे рдХा рдк्рд░рдпाрд╕ рдХрд░рдиे рд▓рдЧी рддो рджोрдиों рддेрдЬ़ рдзूрдк рдоें рдкрд╕ीрдиे рд╕े рддрд░рдмрддрд░ рд╣ो рд░рд╣े рдеे। рджोрдиों рдХे рдЗрд╕ рдЕрдердХ рд╕ंрдШрд░्рд╖ рдХे рдмीрдЪ рдмाрджрд▓ рдХा рдПрдХ рдЯुрдХрдб़ा рдЫाрдпाрдХрд░ рдЙрди्рд╣ें рдХрдб़рдХрддी рдзूрдк рд╕े рдмрдЪाрдиे рд▓рдЧा। рдЙрди рджोрдиों рдХी рдорджрдж рдХे рд▓िрдП рд╡рд╣ाँ рдХोрдИ рдирд╣ीं рдеा। рд╕ंрднрд╡рддः рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдк्рд░рдХृрддि рдХो рдЙрди рджोрдиों рдкрд░ рджрдпा рдЖ рдЧрдИ рдеी рдФрд░ рдеोрдб़ी рдЦुрд╢ी рдФрд░ рд░ाрд╣рдд рджेрди рдХा рдХोрд╢िрд╢ рдХрд░ рд░рд╣ा рдеा।

рдк्рд░рд╢्рди 4.
‘рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХे рд▓िрдП рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़рдиे рдХा рдпрд╣………рдЕंрддिрдо рдоौрдХा рдеा।’ рдЗрд╕ рдЕрдзूрд░े рд╡ाрдХ्рдп рдХो рдкूрд░ा рдХीрдЬिрдП рдФрд░ рд▓िрдЦрдХрд░ рдмрддाрдЗрдП рдХि рд▓ेрдЦिрдХा рдиे рдРрд╕ा рдХ्рдпों рд▓िрдЦा рд╣ोрдЧा?

рдЙрдд्рддрд░-
‘рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХे рд▓िрдП рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़рдиे рдХा рдпрд╣ рдЕंрддिрдо рдоौрдХा рдеा’ рд▓ेрдЦिрдХा рдиे рдРрд╕ा рдЗрд╕рд▓िрдП рд▓िрдЦा рдХ्рдпोंрдХि рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдкोрд▓िрдпो рдЧ्рд░рд╕्рдд рдеा। рдЙрд╕рдХे рд▓िрдП рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़ рдЬाрдиा рдЕрд╕ंрднрд╡ рдеा। рдЙрд╕े рдЖрдЧे рддोрдд्рддो-рдЪाрди рдЬैрд╕ा рдоिрдд्рд░ рдоिрд▓ рдкाрдиा рдоुрд╢्рдХिрд▓ рдеा। рддोрдд्рддो-рдЪाрди рдХे рдЕрдердХ рдкрд░िрд╢्рд░рдо рдФрд░ рд╕ाрд╣рд╕ рдХे рдмрджौрд▓рдд рд╡рд╣ рдкрд╣рд▓ी рдмाрд░ рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़ рдкाрдпा рдеा। рдпрд╣ рдЕрд╡рд╕рд░ рдоिрд▓рдиा рдФрд░ рдХрднी рдЕрд╕ंрднрд╡ рдеा। рдЕрдЧрд░ рдЙрдирдХे рдоाрддा-рдкिрддा рдХो рдЗрд╕рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдоिрд▓ рдЬाрддी рддो рдХрднी рдпрд╣ рдХाрдо рдХрд░рдиे рдирд╣ीं рджेрддे। рд╢ाрдпрдж рджोрдмाрд░ा рдРрд╕ा рдХрднी рдирд╣ीं рдХрд░ рдкाрддे।

рдкाрда рд╕े рдЖрдЧे

рдк्рд░рд╢्рди 1.
рддोрдд्рддो-рдЪाрди рдиे рдЕрдкрдиी рдпोрдЬрдиा рдХो рдмрдб़ों рд╕े рдЗрд╕рд▓िрдП рдЫिрдкा рд▓िрдпा рдХि рдЙрд╕рдоें рдЬोрдЦिрдо рдеा, рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХे рдЧिрд░ рдЬाрдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рдеी। рдлिрд░ рднी рдЙрд╕рдХे рдорди рдоें рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХो рдкेрдб़ рдкрд░ рдЪрдв़ाрдиे рдХी рдЗрдЪ्рдЫा рдеी। рдРрд╕ी рджृрдв़ рдЗрдЪ्рдЫाрдПँ рдмुрдзि рдФрд░ рдХрдаोрд░ рдкрд░िрд╢्рд░рдо рд╕े рдЕрд╡рд╢्рдп рдкूрд░ी рд╣ो рдЬाрддी рд╣ैं। рдЖрдк рдХिрд╕ рддрд░рд╣ рдХी рд╕рдлрд▓рддा рдХे рд▓िрдП рддीрд╡्рд░ рдЗрдЪ्рдЫा рдФрд░ рд╡ृрдж्рдзि рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░ рдХрдаोрд░ рдкрд░िрд╢्рд░рдо рдХрд░рдиा рдЪाрд╣рддे рд╣ैं?

рдЙрдд्рддрд░-
рдХिрд╕ी рднी рдХाрдо рдоें рд╕рдлрд▓рддा рдкाрдиे рдХे рд▓िрдП рддीрд╡्рд░ рдЗрдЪ्рдЫा, рд▓рдЧрди, рдХрдаोрд░ рдкрд░िрд╢्рд░рдо, рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ोрддी рд╣ै। рдЫाрдд्рд░ рдкрд░ीрдХ्рд╖ा рдоें рдЙрдЪ्рдЪ рдХोрдЯि рдХी рд╕рдлрд▓рддा рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЗрдирдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░ें рддрдеा рдЫाрдд्рд░ рд╕्рд╡рдпं рдЕрдкрдиे-рдЕрдкрдиे рд╡िрдЪाрд░ рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдХрд░ рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдХрдХ्рд╖ा рдоें рдЪрд░्рдЪा рдХрд░ेंрдЧे।

рдк्рд░рд╢्рди 2.
рд╣рдо рдЕрдХрд╕рд░ рдмрд╣ाрджुрд░ी рдХे рдмрдб़े-рдмрдб़े рдХाрд░рдиाрдоों рдХे рдмाрд░े рдоें рд╕ुрдирддे рд░рд╣рддे рд╣ैं, рд▓ेрдХिрди ‘рдЕрдкूрд░्рд╡ рдЕрдиुрднрд╡’, рдХрд╣ाрдиी рдПрдХ рдоाрдоूрд▓ी рдмрд╣ाрджुрд░ी рдФрд░ рдЬोрдЦिрдо рдХी рдУрд░ рд╣рдоाрд░ा рдз्рдпाрди рдЦींрдЪрддी рд╣ै। рдпрджि рдЖрдкрдХो рдЕрдкрдиे рдЖрд╕рдкाрд╕ рдХे рд╕ंрд╕ाрд░ рдоें рдХोрдИ рд░ोрдоांрдЪрдХाрд░ी рдЕрдиुрднрд╡ рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░рдиा рд╣ो рддो рдХैрд╕े рдк्рд░ाрдк्рдд рдХрд░ेंрдЧे?

рдЙрдд्рддрд░
рд╡िрдж्рдпाрд░्рдеिрдпों рдж्рд╡ाрд░ा рд╕्рд╡рдпं рдХिрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓ा рдк्рд░рд╢्рди рд╣ै। рдХрдХ्рд╖ा рдоें рдЪрд░्рдЪा рдХрд░ेंрдЧे।

рдЕрдиुрдоाрди рдФрд░ рдХрд▓्рдкрдиा

рдк्рд░рд╢्рди 1.
рдЕрдкрдиी рдоाँ рд╕े рдЭूрда рдмोрд▓рддे рд╕рдордп рддोрдд्рддो-рдЪाрдиे рдХी рдирдЬ़рд░ें рдиीрдЪे рдХ्рдпों рдеीं?  

рдЙрдд्рддрд░
рддोрдд्рддो-рдЪाрди рдиे рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдХो рдЕрдкрдиे рдкेрдб़ рдкрд░ рдЖрдоंрдд्рд░िрдд рдХिрдпा рдеा। рдпрд╣ рдмाрдд рдЙрд╕рдиे рдЕрдкрдиी рдоाँ рд╕े рдЫिрдкाрдИ рдеी рдХ्рдпोंрдХि рдЙрд╕े рдоाрд▓ूрдо рдеा рдХि рдоाँ рдпрд╣ рдЬोрдЦिрдо рднрд░ा рдХाрд░्рдп рдирд╣ीं рдХрд░рдиे рджेрдЧी। рдЬрдм рдоाँ рдиे рдЙрд╕рд╕े рдкूрдЫा рдХि рд╡рд╣ рдХрд╣ाँ рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै рддो рдЙрд╕рдиे рдЭूрда рдХрд╣ा рдХि рд╡рд╣ рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рд╕े рдоिрд▓рдиे рдЙрд╕рдХे рдШрд░ рдЬा рд░рд╣ी рд╣ै। рдпрд╣ рдХрд╣рддे рд╕рдордп рдЙрд╕рдХी рдирдЬ़рд░ें рдиीрдЪी рдеीं рдХ्рдпोंрдХि рд╡рд╣ рдоाँ рд╕े рдЭूрда рдмोрд▓ рд░рд╣ी рдеी। рдЙрд╕े рдбрд░ рдеा рдХि рд╢ाрдпрдж рд╡рд╣ рдоाँ рд╕े рдирдЬрд░ें рдоिрд▓ाрдХрд░ рдЬрдм рдпрд╣ рдмाрдд рдХрд╣ेрдЧी рддो рдЙрд╕рдХा рдЭूрда рдкрдХрдб़ा рдЬाрдПрдЧा।

рдк्рд░рд╢्рди 2.
рдпाрд╕ुрдХी-рдЪाрди рдЬैрд╕े рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдЪुрдиौрддिрдпों рд╕े рдЧुрдЬрд░рдиे рд╡ाрд▓े рд╡्рдпрдХ्рддिрдпों рдХे рд▓िрдП рдЪрдв़рдиे-рдЙрддрд░рдиे рдХी рд╕ुрд╡िрдзाрдПँ рд╣рд░ рдЬрдЧрд╣ рдирд╣ीं рд╣ोрддीं। рд▓ेрдХिрди рдХुрдЫ рдЬрдЧрд╣ों рдкрд░ рдРрд╕ी рд╕ुрд╡िрдзाрдПँ рджिрдЦाрдИ рджेрддी рд╣ैं। рдЙрди рд╕ुрд╡िрдзा рд╡ाрд▓ी рдЬрдЧрд╣ों рдХी рд╕ूрдЪी рдмрдиाрдЗрдП।

рдЙрдд्рддрд░-
рд╡िрдж्рдпाрд▓рдпों рдоैं рдЕрдкंрдЧ рдмрдЪ्рдЪों рдХे рд▓िрдП рд░ेрдк рдмрдиा рд░рдЦे рд╣ैं। рдоैрдЯ्рд░ो рд░ेрд▓ рдоें рднी рдЕрдкंрдЧों рдХो рдЪрдв़рдиे-рдЙрддрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╡िрд╢ेрд╖ рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рд▓िрдл्рдЯ рд▓рдЧा рд░рдЦी рд╣ै। рдЕрд╕्рдкрддाрд▓ों рдоें рд╡्рд╣ीрд▓ рдЪेрдпрд░ рд╣ोрддी рд╣ै। рд╣рд╡ाрдИ рдЕрдб्рдбों рдкрд░ рднी рдпрд╣ рд╕ुрд╡िрдзा рдЙрдкрд▓рдм्рдз рд╣ै।

рднाрд╖ा рдХी рдмाрдд

рдк्рд░рд╢्рди 1.
рд╡िрд╢ाрдЦा рд╢рдм्рдж рджिрд╡ рдФрд░ рд╢ाрдЦा рдХे рдпोрдЧ рд╕े рдмрдиा рд╣ै। рджिрд╡ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै-рджो рдФрд░ рд╢ाрдЦा рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै-рдбाрд▓। рд╡िрд╢ाрдЦा рдкेрдб़ рдХे рддрдиे рдХा рд╡рд╣ рднाрдЧ рд╣ै рдЬрд╣ाँ рд╕े рджो рдоोрдЯी-рдоोрдЯी рдбाрд▓िрдпाँ рдПрдХ рд╕ाрде рдиिрдХрд▓рддी рд╣ै। рд╡ि рдХी рднाँрддि рдЖрдк рдд्рд░ि рд╕े рдмрдирдиे рд╡ाрд▓ा рд╢рдм्рдж рдд्рд░िрдХोрдг рдЬाрдирддे рд╣ोंрдЧे। ‘рдд्рд░ि’ рдХा рдЕрд░्рде рд╣ोрддा рд╣ै рддीрди। рдЗрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЪाрд░, рдкाँрдЪ, рдЫрд╣, рд╕ाрдд, рдЖрда, рдиौ рдФрд░ рд╕ंрдЦ्рдпाрд╡ाрдЪी рд╕ंрд╕्рдХृрдд рд╢рдм्рдж рдЙрдкрдпोрдЧ рдоें рдЕрдХ्рд╕рд░ рдЖрддे рд╣ैं। рдЗрди рд╕ंрдЦ्рдпाрд╡ाрдЪी рд╢рдм्рджों рдХी рдЬाрдирдХाрд░ी рдк्рд░ाрдк्рдд рдХीрдЬिрдП рдФрд░ рджेрдЦिрдП рдХि рд╡рд╣ рдХ्рдпा рдЗрди рд╢рдм्рджों рдХी рдз्рд╡рдиिрдпाँ рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬ़ी рд╕ंрдЦ्рдпा рдХे рдиाрдоों рд╕े рдХुрдЫ-рдХुрдЫ рдоिрд▓рддी-рдЬुрд▓рддी рд╣ैं, рдЬैрд╕े- рд╣िंрджी-рдЖрда рд╕ंрд╕्рдХृрддि-рдЕрд╖्рдЯ, рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬ़ी рдПрдЯ।

рдЙрдд्рддрд░-

рд╣िंрджी рд╕ंрд╕्рдХृрдд рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी
рджोрдж्рд╡िрджू
рддीрдирдд्рд░िрде्рд░ी
рдкाँрдЪрдкंрдЪрдлाрдЗрд╡
рдЫрд╣рд╖рд╖्рдЯрд╕िрдХ्рд╕
рд╕ाрддрд╕рдк्рддрд╕ेрд╡рди
рдиौрдирд╡рдиाрдЗрди

рдк्рд░рд╢्рди 2.
рдкाрда рдоें ‘рдаिрдаिрдпाрдХрд░ рд╣ँрд╕рдиे рд▓рдЧी’, ‘рдкीрдЫे рд╕े рдзрдХिрдпाрдиे рд▓рдЧी’ рдЬैрд╕े рд╡ाрдХ्рдп рдЖрдП рд╣ैं। рдаिрдаिрдпाрдХрд░ рд╣ँрд╕рдиे рдХे рдорддрд▓рдм рдХा рдЖрдк рдЕрд╡рд╢्рдп рдЕрдиुрдоाрди рд▓рдЧा рд╕рдХрддे рд╣ैं। рдаी-рдаी-рдаी рд╣ँрд╕рдиा рдпा рдардаा рдоाрд░рдХрд░ рд╣ँрд╕рдиा рдмोрд▓рдЪाрд▓ рдоें рдк्рд░рдпोрдЧ рд╣ोрддा рд╣ै। рдЗрдирдоें рд╣ँрд╕рдиे рдХी рдз्рд╡рдиि рдХे рдПрдХ рдЦाрд╕ рдЕंрджाрдЬ рдХो рд╣ँрд╕ी рдХा рд╡िрд╢ेрд╖рдг рдмрдиा рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рд╕ाрде рд╣ी рдаिрдаिрдпाрдиा рдФрд░ рдзрдХिрдпाрдиा рд╢рдм्рдж рдоें ‘рдЖрдиा’ рдк्рд░рдд्рдпрдп рдХा рдк्рд░рдпोрдЧ рд╣ुрдЖ рд╣ै। рдЗрд╕ рдк्рд░рдд्рдпрдп рд╕े рдл़िрд▓्рдоाрдиा рд╢рдм्рдж рднी рдмрди рдЬाрддा рд╣ै। ‘рдЖрдиा’ рдк्рд░рдд्рдпрдп рд╕े рдмрдирдиेрд╡ाрд▓े рдЪाрд░ рд╕ाрд░्рдердХ рд╢рдм्рдж рд▓िрдЦिрдП।

рдЙрдд्рддрд░
рдШрд░ाрдиा, рдЪрд▓ाрдиा, рдЬुрд░्рдоाрдиा, рд░ोрдЬाрдиा, рд╢рд░्рдоाрдиा।